SITE OF SRI AUROBINDO & THE MOTHER
      
Home Page |Rig Veda

Rig Veda

Text & Audio

MAṆḌALA 1

Sūkta 98

 

1. Info

To:    agni vaiśvānara
From:   kutsa āṅgirasa
Metres:   triṣṭubh
 

 

2. Audio

 

▪   by South Indian brahmins

  

▪   by Sri Shyama Sundara Sharma and Sri Satya Krishna Bhatta. Recorded by © 2012 Sriranga Digital Software Technologies Pvt. Ltd.

  
 

 

3. Preferences

 
 

Show these variants of riks numbering:

  
   

Mandala. Sukta. Rik

  
   

Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik

  
   

Mandala. Anuvaka. Rik

  
 

Show these variants of vedic text:

  
   

Samhita

  

Devanagari

  

Accent

  
   

Samhita

  

Devanagari

  

Without accent

  
   

Samhita

  

Transliteration

  

Accent

  
   

Samhita

  

Transliteration

  

Without accent

  
   

Padapatha

  

Devanagari

  

Accent

  
   

Padapatha

  

Devanagari

  

Without accent

  
   

Padapatha

  

Transliteration

  

Accent

  
   

Padapatha

  

Transliteration

  

Without accent

  
 

Show interlinear translation

  
   

Show interlinear translation made in Sri Aurobindo’s light [?]

  
   

Show grammar forms

  
 

 

3. Text

01.098.01   (Mandala. Sukta. Rik)

1.7.06.00    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

/1.15.045   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

वै॒श्वा॒न॒रस्य॑ सुम॒तौ स्या॑म॒ राजा॒ हि कं॒ भुव॑नानामभि॒श्रीः ।

इ॒तो जा॒तो विश्व॑मि॒दं वि च॑ष्टे वैश्वान॒रो य॑तते॒ सूर्ये॑ण ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

वैश्वानरस्य सुमतौ स्याम राजा हि कं भुवनानामभिश्रीः ।

इतो जातो विश्वमिदं वि चष्टे वैश्वानरो यतते सूर्येण ॥

Samhita transliteration accented

vaiśvānarásya sumatáu syāma rā́jā hí kam bhúvanānāmabhiśrī́ḥ ǀ

itó jātó víśvamidám ví caṣṭe vaiśvānaró yatate sū́ryeṇa ǁ

Samhita transliteration nonaccented

vaiśvānarasya sumatau syāma rājā hi kam bhuvanānāmabhiśrīḥ ǀ

ito jāto viśvamidam vi caṣṭe vaiśvānaro yatate sūryeṇa ǁ

Padapatha Devanagari Accented

वै॒श्वा॒न॒रस्य॑ । सु॒ऽम॒तौ । स्या॒म॒ । राजा॑ । हि । क॒म् । भुव॑नानाम् । अ॒भि॒ऽश्रीः ।

इ॒तः । जा॒तः । विश्व॑म् । इ॒दम् । वि । च॒ष्टे॒ । वै॒श्वा॒न॒रः । य॒त॒ते॒ । सूर्ये॑ण ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

वैश्वानरस्य । सुऽमतौ । स्याम । राजा । हि । कम् । भुवनानाम् । अभिऽश्रीः ।

इतः । जातः । विश्वम् । इदम् । वि । चष्टे । वैश्वानरः । यतते । सूर्येण ॥

Padapatha transliteration accented

vaiśvānarásya ǀ su-matáu ǀ syāma ǀ rā́jā ǀ hí ǀ kam ǀ bhúvanānām ǀ abhi-śrī́ḥ ǀ

itáḥ ǀ jātáḥ ǀ víśvam ǀ idám ǀ ví ǀ caṣṭe ǀ vaiśvānaráḥ ǀ yatate ǀ sū́ryeṇa ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

vaiśvānarasya ǀ su-matau ǀ syāma ǀ rājā ǀ hi ǀ kam ǀ bhuvanānām ǀ abhi-śrīḥ ǀ

itaḥ ǀ jātaḥ ǀ viśvam ǀ idam ǀ vi ǀ caṣṭe ǀ vaiśvānaraḥ ǀ yatate ǀ sūryeṇa ǁ

interlinear translation

{We} want to be in the right-thinking of Vaishvanara ; for {he is} the King of the worlds of existence, yea, illuming for them Truth ; born from here, {he} sees completely all this, Vaishvanara  moves with Sun .

Translation — Padapatha — Grammar

{We} want to be   ←   [3] syāma (verb Optative Active plural 1st)  ←  as

in the right-thinking   ←   [2] su-matau (noun F-L single)  ←  sumati

of Vaishvanara   ←   [1] vaiśvānarasya (noun M-G single)  ←  vaiśvānara

; for   ←   [5] hi (indeclinable word; particle)

{he is} the King   ←   [4] rājā (noun M-N single)  ←  rājan

of the worlds of existence   ←   [7] bhuvanānām (noun N-G plural)  ←  bhuvana

yea   ←   [6] kam (indeclinable word; particle)

illuming for them Truth   ←   [8] abhi-śrīḥ (noun M-N single)  ←  abhiśrī

; born   ←   [10] jātaḥ (noun M-N single)  ←  jāta

from here   ←   [9] itaḥ (indeclinable word; adverb)

{he} sees   ←   [14] caṣṭe (verb Present Middle single 3rd)  ←  cakṣ

completely   ←   [13] vi (indeclinable word; adverb)

all   ←   [11] viśvam (noun N-Ac single)  ←  viśva

this   ←   [12] idam (pronoun N-Ac single)  ←  iyam

Vaishvanara   ←   [15] vaiśvānaraḥ (noun M-N single)  ←  vaiśvānara

moves   ←   [16] yatate (verb Present Middle single 3rd)  ←  yat

with Sun   ←   [17] sūryeṇa (noun M-I single)  ←  sūrya

01.098.02   (Mandala. Sukta. Rik)

1.7.06.00    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

/1.15.046   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

पृ॒ष्टो दि॒वि पृ॒ष्टो अ॒ग्निः पृ॑थि॒व्यां पृ॒ष्टो विश्वा॒ ओष॑धी॒रा वि॑वेश ।

वै॒श्वा॒न॒रः सह॑सा पृ॒ष्टो अ॒ग्निः स नो॒ दिवा॒ स रि॒षः पा॑तु॒ नक्तं॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

पृष्टो दिवि पृष्टो अग्निः पृथिव्यां पृष्टो विश्वा ओषधीरा विवेश ।

वैश्वानरः सहसा पृष्टो अग्निः स नो दिवा स रिषः पातु नक्तं ॥

Samhita transliteration accented

pṛṣṭó diví pṛṣṭó agníḥ pṛthivyā́m pṛṣṭó víśvā óṣadhīrā́ viveśa ǀ

vaiśvānaráḥ sáhasā pṛṣṭó agníḥ sá no dívā sá riṣáḥ pātu náktam ǁ

Samhita transliteration nonaccented

pṛṣṭo divi pṛṣṭo agniḥ pṛthivyām pṛṣṭo viśvā oṣadhīrā viveśa ǀ

vaiśvānaraḥ sahasā pṛṣṭo agniḥ sa no divā sa riṣaḥ pātu naktam ǁ

Padapatha Devanagari Accented

पृ॒ष्टः । दि॒वि । पृ॒ष्टः । अ॒ग्निः । पृ॒थि॒व्याम् । पृ॒ष्टः । विश्वाः॑ । ओष॑धीः । आ । वि॒वे॒श॒ ।

वै॒श्वा॒न॒रः । सह॑सा । पृ॒ष्टः । अ॒ग्निः । सः । नः॒ । दिवा॑ । सः । रि॒षः । पा॒तु॒ । नक्त॑म् ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

पृष्टः । दिवि । पृष्टः । अग्निः । पृथिव्याम् । पृष्टः । विश्वाः । ओषधीः । आ । विवेश ।

वैश्वानरः । सहसा । पृष्टः । अग्निः । सः । नः । दिवा । सः । रिषः । पातु । नक्तम् ॥

Padapatha transliteration accented

pṛṣṭáḥ ǀ diví ǀ pṛṣṭáḥ ǀ agníḥ ǀ pṛthivyā́m ǀ pṛṣṭáḥ ǀ víśvāḥ ǀ óṣadhīḥ ǀ ā́ ǀ viveśa ǀ

vaiśvānaráḥ ǀ sáhasā ǀ pṛṣṭáḥ ǀ agníḥ ǀ sáḥ ǀ naḥ ǀ dívā ǀ sáḥ ǀ riṣáḥ ǀ pātu ǀ náktam ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

pṛṣṭaḥ ǀ divi ǀ pṛṣṭaḥ ǀ agniḥ ǀ pṛthivyām ǀ pṛṣṭaḥ ǀ viśvāḥ ǀ oṣadhīḥ ǀ ā ǀ viveśa ǀ

vaiśvānaraḥ ǀ sahasā ǀ pṛṣṭaḥ ǀ agniḥ ǀ saḥ ǀ naḥ ǀ divā ǀ saḥ ǀ riṣaḥ ǀ pātu ǀ naktam ǁ

interlinear translation

Sought in Heaven , sought Agni , sought on Earth , {he} has entered into all Growths ; Vaishvanara , sought Agni , let him protect us by force at day , he from harm at night .

Translation — Padapatha — Grammar

Sought   ←   [1] pṛṣṭaḥ (noun M-N single)  ←  pṛṣṭa

in Heaven   ←   [2] divi (noun M-L single)  ←  div

sought   ←   [3] pṛṣṭaḥ (noun M-N single)  ←  pṛṣṭa

Agni   ←   [4] agniḥ (noun M-N single)  ←  agni

sought   ←   [6] pṛṣṭaḥ (noun M-N single)  ←  pṛṣṭa

on Earth   ←   [5] pṛthivyām (noun F-L single)  ←  pṛthivī

{he} has entered   ←   [9] ā (preposition); [10] viveśa (verb Perfect Active single 3rd)  ←  viś

into all   ←   [7] viśvāḥ (noun F-Ac plural)  ←  viśva

Growths   ←   [8] oṣadhīḥ (noun F-Ac plural)  ←  oṣadhi

; Vaishvanara   ←   [11] vaiśvānaraḥ (noun M-N single)  ←  vaiśvānara

sought   ←   [13] pṛṣṭaḥ (noun M-N single)  ←  pṛṣṭa

Agni   ←   [14] agniḥ (noun M-N single)  ←  agni

let   ←   [20] pātu (verb Present Imperative Active single 3rd)  ←  pā

him   ←   [15] saḥ (pronoun M-N single 3rd)  ←  sa

protect   ←   [20] pātu (verb Present Imperative Active single 3rd)  ←  pā

us   ←   [16] naḥ (pronoun Ac plural 1st)  ←  vayam

by force   ←   [12] sahasā (noun M-I single)  ←  sahas

at day   ←   [17] divā (noun M-I single)  ←  div

he   ←   [18] saḥ (pronoun M-N single 3rd)  ←  sa

from harm   ←   [19] riṣaḥ (noun F-Ab single)  ←  riṣ

at night   ←   [21] naktam (noun N-Ac single)  ←  nakta

01.098.03   (Mandala. Sukta. Rik)

1.7.06.00    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

/1.15.047   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

वैश्वा॑नर॒ तव॒ तत्स॒त्यम॑स्त्व॒स्मान्रायो॑ म॒घवा॑नः सचंतां ।

तन्नो॑ मि॒त्रो वरु॑णो मामहंता॒मदि॑तिः॒ सिंधुः॑ पृथि॒वी उ॒त द्यौः ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

वैश्वानर तव तत्सत्यमस्त्वस्मान्रायो मघवानः सचंतां ।

तन्नो मित्रो वरुणो मामहंतामदितिः सिंधुः पृथिवी उत द्यौः ॥

Samhita transliteration accented

váiśvānara táva tátsatyámastvasmā́nrā́yo maghávānaḥ sacantām ǀ

tánno mitró váruṇo māmahantāmáditiḥ síndhuḥ pṛthivī́ utá dyáuḥ ǁ

Samhita transliteration nonaccented

vaiśvānara tava tatsatyamastvasmānrāyo maghavānaḥ sacantām ǀ

tanno mitro varuṇo māmahantāmaditiḥ sindhuḥ pṛthivī uta dyauḥ ǁ

Padapatha Devanagari Accented

वैश्वा॑नर । तव॑ । तत् । स॒त्यम् । अ॒स्तु॒ । अ॒स्मान् । रायः॑ । म॒घऽवा॑नः । स॒च॒न्ता॒म् ।

तत् । नः॒ । मि॒त्रः । वरु॑णः । म॒म॒ह॒न्ता॒म् । अदि॑तिः । सिन्धुः॑ । पृ॒थि॒वी । उ॒त । द्यौः ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

वैश्वानर । तव । तत् । सत्यम् । अस्तु । अस्मान् । रायः । मघऽवानः । सचन्ताम् ।

तत् । नः । मित्रः । वरुणः । ममहन्ताम् । अदितिः । सिन्धुः । पृथिवी । उत । द्यौः ॥

Padapatha transliteration accented

váiśvānara ǀ táva ǀ tát ǀ satyám ǀ astu ǀ asmā́n ǀ rā́yaḥ ǀ maghá-vānaḥ ǀ sacantām ǀ

tát ǀ naḥ ǀ mitráḥ ǀ váruṇaḥ ǀ mamahantām ǀ áditiḥ ǀ síndhuḥ ǀ pṛthivī́ ǀ utá ǀ dyáuḥ ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

vaiśvānara ǀ tava ǀ tat ǀ satyam ǀ astu ǀ asmān ǀ rāyaḥ ǀ magha-vānaḥ ǀ sacantām ǀ

tat ǀ naḥ ǀ mitraḥ ǀ varuṇaḥ ǀ mamahantām ǀ aditiḥ ǀ sindhuḥ ǀ pṛthivī ǀ uta ǀ dyauḥ ǁ

interlinear translation

O Vaishvanara , let that thy be true ; let riches  {and} masters of plenitude  cleave to us; may Mitra , Varuna  increase that for us, Aditi , Ocean , Earth  and Heaven .

Translation — Padapatha — Grammar

O Vaishvanara   ←   [1] vaiśvānara (noun M-V single)

let   ←   [5] astu (verb Present Imperative Active single 3rd)  ←  as

that   ←   [3] tat (pronoun)

thy   ←   [2] tava (pronoun G single 2nd)

be   ←   [5] astu (verb Present Imperative Active single 3rd)  ←  as

true   ←   [4] satyam (noun M-Ac single)  ←  satya

; let   ←   [9] sacantām (verb Present Imperative Middle plural 3rd)  ←  sac

riches   ←   [7] rāyaḥ (noun M-N plural)  ←  rai

{and} masters of plenitude   ←   [8] magha-vānaḥ (noun M-N plural)  ←  maghavan

cleave   ←   [9] sacantām (verb Present Imperative Middle plural 3rd)  ←  sac

to us   ←   [6] asmān (pronoun Ac plural 1st)  ←  vayam

; may   ←   [14] mamahantām (verb Subjunctive plural 3rd)  ←  mah

Mitra   ←   [12] mitraḥ (noun M-N single)  ←  mitra

Varuna   ←   [13] varuṇaḥ (noun M-N single)  ←  varuṇa

increase   ←   [14] mamahantām (verb Subjunctive plural 3rd)  ←  mah

that   ←   [10] tat (pronoun)  ←  tad

for us   ←   [11] naḥ (pronoun D plural 1st)  ←  vayam

Aditi   ←   [15] aditiḥ (noun F-N single)  ←  aditi

Ocean   ←   [16] sindhuḥ (noun M-N single)  ←  sindhu

Earth   ←   [17] pṛthivī (noun F-N single)

and   ←   [18] uta (indeclinable word; copulative)

Heaven   ←   [19] dyauḥ (noun M-N single)  ←  div

Translations and commentaries by Sri Aurobindo

1. Circa 19131

1.98.1 वैश्वानरस्य. नराणां लोकांतरनेतृत्वेन स्वामित्वेन वा संबंधिनः

भुवनानां. भूतजातानां अभिश्रीः. अभिश्रयणीय आभिमुख्येन सेवितव्यः सन्.

इतः from the aranis. वि चष्टे. [S.] इदं सर्वं जगद्वि चष्टे विशेषेण पश्यति

यतते [S.] संगच्छते — yet he says यती प्रयत्ने

सूर्येण. [S.] उद्यंतं वावादित्यमग्निरनुसमारोहतीति तैत्तिरीयकं. But Yaska अमुतोऽमुष्य रश्मयः प्रादुर्भवंतीतोऽस्यार्चिषः । तयोर्भासोः संसंगं दृष्ट्वैवमवक्ष्यत्

1.98.2 पृष्टः — [S.] संस्पृष्टः । यद्वा निषिक्तो निहितो वर्तते [S.] स्पृश संस्पर्शने । छांदसः सकारलोपः यद्वा पृषु सेचने Sun. Garhapatya. Pakartham. Probably = filled, भरा, भरपूर

1.98.3 तत्. [S.] त्वदीयं तदस्माभिः क्रियमाणं कर्मावितथफलं भवतु.

मघवानो रायः. [S.] धनवंतो रायो धनवदतिप्रियाः पुत्राः सचंतां सेवंतां.

तत् What we have prayed for.

 

1 CWSA.– Vol. 14.– Vedic and Philological Studies.– Pondicherry: Sri Aurobindo Ashram, 2016, pp. 456-463. (Part 4 № 6).

Back

in Russian

 15.11.2020 

Please, start with Introduction

Without knowledge of some things, reading Rigveda will be unproductive. We strongly recommend that you begin your acquaintance with Rigveda by reading the Introduction.