SITE OF SRI AUROBINDO & THE MOTHER
      
Home Page |Rig Veda

Rig Veda

Text & Audio

MAṆḌALA 1

Sūkta 54

 

1. Info

To:    indra
From:   savya āṅgirasa
Metres:   jagatī (1-5, 7, 10); triṣṭubh (6, 8-9, 11)
 

 

2. Audio

 

▪   by South Indian brahmins

 

▪   by Sri Shyama Sundara Sharma and Sri Satya Krishna Bhatta. Recorded by © 2012 Sriranga Digital Software Technologies Pvt. Ltd.

 
 

 

3. Preferences

 
 

Show these variants of riks numbering:

 
   

Mandala. Sukta. Rik

 
   

Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik

 
   

Mandala. Anuvaka. Rik

 
 

Show these variants of vedic text:

 
   

Samhita

 

Devanagari

 

Accent

 
   

Samhita

 

Devanagari

 

Without accent

 
   

Samhita

 

Transliteration

 

Accent

 
   

Samhita

 

Transliteration

 

Without accent

 
   

Padapatha

 

Devanagari

 

Accent

 
   

Padapatha

 

Devanagari

 

Without accent

 
   

Padapatha

 

Transliteration

 

Accent

 
   

Padapatha

 

Transliteration

 

Without accent

 
 

Show interlinear translation

 
   

Show interlinear translation made in Sri Aurobindo’s light [?]

 
   

Show grammar forms

 
 

 

3. Text

01.054.01   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.17.01    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.042   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

मा नो॑ अ॒स्मिन्म॑घवन्पृ॒त्स्वंह॑सि न॒हि ते॒ अंतः॒ शव॑सः परी॒णशे॑ ।

अक्रं॑दयो न॒द्यो॒३॒॑ रोरु॑व॒द्वना॑ क॒था न क्षो॒णीर्भि॒यसा॒ समा॑रत ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

मा नो अस्मिन्मघवन्पृत्स्वंहसि नहि ते अंतः शवसः परीणशे ।

अक्रंदयो नद्यो रोरुवद्वना कथा न क्षोणीर्भियसा समारत ॥

Samhita transliteration accented

mā́ no asmínmaghavanpṛtsváṃhasi nahí te ántaḥ śávasaḥ parīṇáśe ǀ

ákrandayo nadyó róruvadvánā kathā́ ná kṣoṇī́rbhiyásā sámārata ǁ

Samhita transliteration nonaccented

mā no asminmaghavanpṛtsvaṃhasi nahi te antaḥ śavasaḥ parīṇaśe ǀ

akrandayo nadyo roruvadvanā kathā na kṣoṇīrbhiyasā samārata ǁ

Padapatha Devanagari Accented

मा । नः॒ । अ॒स्मिन् । म॒घ॒ऽव॒न् । पृ॒त्ऽसु । अंह॑सि । न॒हि । ते॒ । अन्तः॑ । शव॑सः । प॒रि॒ऽनशे॑ ।

अक्र॑न्दयः । न॒द्यः॑ । रोरु॑वत् । वना॑ । क॒था । न । क्षो॒णीः । भि॒यसा॑ । सम् । आ॒र॒त॒ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

मा । नः । अस्मिन् । मघऽवन् । पृत्ऽसु । अंहसि । नहि । ते । अन्तः । शवसः । परिऽनशे ।

अक्रन्दयः । नद्यः । रोरुवत् । वना । कथा । न । क्षोणीः । भियसा । सम् । आरत ॥

Padapatha transliteration accented

mā́ ǀ naḥ ǀ asmín ǀ magha-van ǀ pṛt-sú ǀ áṃhasi ǀ nahí ǀ te ǀ ántaḥ ǀ śávasaḥ ǀ pari-náśe ǀ

ákrandayaḥ ǀ nadyáḥ ǀ róruvat ǀ vánā ǀ kathā́ ǀ ná ǀ kṣoṇī́ḥ ǀ bhiyásā ǀ sám ǀ ārata ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

mā ǀ naḥ ǀ asmin ǀ magha-van ǀ pṛt-su ǀ aṃhasi ǀ nahi ǀ te ǀ antaḥ ǀ śavasaḥ ǀ pari-naśe ǀ

akrandayaḥ ǀ nadyaḥ ǀ roruvat ǀ vanā ǀ kathā ǀ na ǀ kṣoṇīḥ ǀ bhiyasā ǀ sam ǀ ārata ǁ

interlinear translation

In battles, O Lord of plenitude , {thou} doest not {throw} us into this calamity, for nobody can reach limit of thy bright force ; {thou} madest to roar rivers , the rustling trees , so how can peoples not move with fear?

Translation — Padapatha — Grammar

In battles   ←   [5] pṛt-su (noun F-L plural)  ←  pṛt

O Lord of plenitude   ←   [4] magha-van (noun M-V single)  ←  maghavan

{thou} doest not {throw}   ←   [1] mā (indeclinable word; particle)

us   ←   [2] naḥ (pronoun Ac plural 1st)  ←  vayam

into this   ←   [3] asmin (pronoun N-L single)  ←  iyam

calamity   ←   [6] aṃhasi (noun N-L single)  ←  aṃhas

for nobody can   ←   [7] nahi (indeclinable word; particle)

reach   ←   [11] pari-naśe (verb Infinitive)  ←  parīṇaśe

limit   ←   [9] antaḥ (noun M-N single)  ←  anta

of thy   ←   [8] te (pronoun G single 2nd)  ←  tva

bright force   ←   [10] śavasaḥ = śoṣaḥ (noun N-G single)  ←  śavas

; {thou} madest to roar   ←   [12] akrandayaḥ = akrandaḥ (verb Imperfect Causative single 2nd)  ←  krand

rivers   ←   [13] nadyaḥ (noun F-Ac plural)  ←  nadī

the rustling   ←   [14] roruvat = roruvanti (Participle N-Ac plural)  ←  ru

trees   ←   [15] vanā = vanāni (noun N-Ac plural)  ←  vana

so how   ←   [16] kathā (indeclinable word; adverb)

can peoples   ←   [18] kṣoṇīḥ (noun F-N plural)  ←  kṣoṇa

not   ←   [17] na (indeclinable word; adverb, particle)

move   ←   [20] sam (indeclinable word; adverb); [21] ārata (verb Aorist Active plural 2nd)  ←  ṛ

with fear   ←   [19] bhiyasā (noun M-I single)  ←  bhiyas

01.054.02   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.17.02    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.043   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

अर्चा॑ श॒क्राय॑ शा॒किने॒ शची॑वते शृ॒ण्वंत॒मिंद्रं॑ म॒हय॑न्न॒भि ष्टु॑हि ।

यो धृ॒ष्णुना॒ शव॑सा॒ रोद॑सी उ॒भे वृषा॑ वृष॒त्वा वृ॑ष॒भो न्यृं॒जते॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

अर्चा शक्राय शाकिने शचीवते शृण्वंतमिंद्रं महयन्नभि ष्टुहि ।

यो धृष्णुना शवसा रोदसी उभे वृषा वृषत्वा वृषभो न्यृंजते ॥

Samhita transliteration accented

árcā śakrā́ya śākíne śácīvate śṛṇvántamíndram maháyannabhí ṣṭuhi ǀ

yó dhṛṣṇúnā śávasā ródasī ubhé vṛ́ṣā vṛṣatvā́ vṛṣabhó nyṛñjáte ǁ

Samhita transliteration nonaccented

arcā śakrāya śākine śacīvate śṛṇvantamindram mahayannabhi ṣṭuhi ǀ

yo dhṛṣṇunā śavasā rodasī ubhe vṛṣā vṛṣatvā vṛṣabho nyṛñjate ǁ

Padapatha Devanagari Accented

अर्च॑ । श॒क्राय॑ । शा॒किने॑ । शची॑ऽवते । शृ॒ण्वन्त॑म् । इन्द्र॑म् । म॒हय॑न् । अ॒भि । स्तु॒हि॒ ।

यः । धृ॒ष्णुना॑ । शव॑सा । रोद॑सी॒ इति॑ । उ॒भे इति॑ । वृषा॑ । वृ॒ष॒ऽत्वा । वृ॒ष॒भः । नि॒ऽऋ॒ञ्जते॑ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

अर्च । शक्राय । शाकिने । शचीऽवते । शृण्वन्तम् । इन्द्रम् । महयन् । अभि । स्तुहि ।

यः । धृष्णुना । शवसा । रोदसी इति । उभे इति । वृषा । वृषऽत्वा । वृषभः । निऽऋञ्जते ॥

Padapatha transliteration accented

árca ǀ śakrā́ya ǀ śākíne ǀ śácī-vate ǀ śṛṇvántam ǀ índram ǀ maháyan ǀ abhí ǀ stuhi ǀ

yáḥ ǀ dhṛṣṇúnā ǀ śávasā ǀ ródasī íti ǀ ubhé íti ǀ vṛ́ṣā ǀ vṛṣa-tvā́ ǀ vṛṣabháḥ ǀ ni-ṛñjáte ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

arca ǀ śakrāya ǀ śākine ǀ śacī-vate ǀ śṛṇvantam ǀ indram ǀ mahayan ǀ abhi ǀ stuhi ǀ

yaḥ ǀ dhṛṣṇunā ǀ śavasā ǀ rodasī iti ǀ ubhe iti ǀ vṛṣā ǀ vṛṣa-tvā ǀ vṛṣabhaḥ ǀ ni-ṛñjate ǁ

interlinear translation

Do sing  to the puissant, the strong, the powerful; {thou,} the greatening one, do chant to hearing Indra , who, the Bull, the Bull-Master, the Bull-Male, subdues both firmaments  by the vehement  bright force .

Translation — Padapatha — Grammar

Do sing   ←   [1] arca (verb Present Imperative Active single 2nd)  ←  ṛc

to the puissant   ←   [2] śakrāya (noun M-D single)  ←  śakra

the strong   ←   [3] śākine (noun M-D single)  ←  śākin

the powerful   ←   [4] śacī-vate (noun M-D single)  ←  śacīvat

; {thou,} the greatening one   ←   [7] mahayan (Participle M-N single)  ←  mah

do chant   ←   [9] stuhi (verb Imperative Active single 2nd)  ←  stu

to   ←   [8] abhi (indeclinable word; preposition)

hearing   ←   [5] śṛṇvantam (Participle M-Ac single)  ←  śṛṇvat

Indra   ←   [6] indram (noun M-Ac single)  ←  indra

who   ←   [10] yaḥ (pronoun M-N single)  ←  yad

the Bull   ←   [15] vṛṣā (noun M-N single)  ←  vṛṣan

the Bull-Master   ←   [16] vṛṣa-tvā = vṛṣatva (noun N-V single)  ←  vṛṣatva

the Bull-Male   ←   [17] vṛṣabhaḥ (noun M-N single)  ←  vṛṣabha

subdues   ←   [18] ni-ṛñjate (verb Present Middle single 3rd)  ←  nyṛñj

both   ←   [14] ubhe iti (noun F-N double)  ←  ubha

firmaments   ←   [13] rodasī iti (noun N-Ac double)  ←  rodas

by the vehement   ←   [11] dhṛṣṇunā (noun M-I single)  ←  dhṛṣṇu

bright force   ←   [12] śavasā (noun N-I single)  ←  śavas

01.054.03   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.17.03    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.044   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

अर्चा॑ दि॒वे बृ॑ह॒ते शू॒ष्यं१॒॑ वचः॒ स्वक्ष॑त्रं॒ यस्य॑ धृष॒तो धृ॒षन्मनः॑ ।

बृ॒हच्छ्र॑वा॒ असु॑रो ब॒र्हणा॑ कृ॒तः पु॒रो हरि॑भ्यां वृष॒भो रथो॒ हि षः ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

अर्चा दिवे बृहते शूष्यं वचः स्वक्षत्रं यस्य धृषतो धृषन्मनः ।

बृहच्छ्रवा असुरो बर्हणा कृतः पुरो हरिभ्यां वृषभो रथो हि षः ॥

Samhita transliteration accented

árcā divé bṛhaté śūṣyám vácaḥ svákṣatram yásya dhṛṣató dhṛṣánmánaḥ ǀ

bṛhácchravā ásuro barháṇā kṛtáḥ puró háribhyām vṛṣabhó rátho hí ṣáḥ ǁ

Samhita transliteration nonaccented

arcā dive bṛhate śūṣyam vacaḥ svakṣatram yasya dhṛṣato dhṛṣanmanaḥ ǀ

bṛhacchravā asuro barhaṇā kṛtaḥ puro haribhyām vṛṣabho ratho hi ṣaḥ ǁ

Padapatha Devanagari Accented

अर्च॑ । दि॒वे । बृ॒ह॒ते । शू॒ष्य॑म् । वचः॑ । स्वऽक्ष॑त्रम् । यस्य॑ । धृ॒ष॒तः । धृ॒षत् । मनः॑ ।

बृ॒हत्ऽश्र॑वाः । असु॑रः । ब॒र्हणा॑ । कृ॒तः । पु॒रः । हरि॑ऽभ्याम् । वृ॒ष॒भः । रथः॑ । हि । सः ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

अर्च । दिवे । बृहते । शूष्यम् । वचः । स्वऽक्षत्रम् । यस्य । धृषतः । धृषत् । मनः ।

बृहत्ऽश्रवाः । असुरः । बर्हणा । कृतः । पुरः । हरिऽभ्याम् । वृषभः । रथः । हि । सः ॥

Padapatha transliteration accented

árca ǀ divé ǀ bṛhaté ǀ śūṣyám ǀ vácaḥ ǀ svá-kṣatram ǀ yásya ǀ dhṛṣatáḥ ǀ dhṛṣát ǀ mánaḥ ǀ

bṛhát-śravāḥ ǀ ásuraḥ ǀ barháṇā ǀ kṛtáḥ ǀ puráḥ ǀ hári-bhyām ǀ vṛṣabháḥ ǀ ráthaḥ ǀ hí ǀ sáḥ ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

arca ǀ dive ǀ bṛhate ǀ śūṣyam ǀ vacaḥ ǀ sva-kṣatram ǀ yasya ǀ dhṛṣataḥ ǀ dhṛṣat ǀ manaḥ ǀ

bṛhat-śravāḥ ǀ asuraḥ ǀ barhaṇā ǀ kṛtaḥ ǀ puraḥ ǀ hari-bhyām ǀ vṛṣabhaḥ ǀ rathaḥ ǀ hi ǀ saḥ ǁ

interlinear translation

For the sake of the vast  Heaven  do sing  the loud speech to the Self-Powerful, whose, of the discerning one , {is} the decerning  mind; the Asura , having wide hearing {of the Truth} , securely acts in front with {two} bright horses ; for he {is} the Bull {and} the chariot .

Translation — Padapatha — Grammar

For the sake of the vast   ←   [3] bṛhate (noun M-D single)  ←  bṛhat

Heaven   ←   [2] dive (noun M-D single)  ←  div

do sing   ←   [1] arca (verb Present Imperative Active single 2nd)  ←  ṛc

the loud   ←   [4] śūṣyam (noun N-Ac single)  ←  śūṣya

speech   ←   [5] vacaḥ (noun N-Ac single)  ←  vacas

to the Self-Powerful   ←   [6] sva-kṣatram (noun M-Ac single)  ←  svakṣatra

whose   ←   [7] yasya (pronoun M-G single)  ←  yad

of the discerning one   ←   [8] dhṛṣataḥ (noun M-G single)  ←  dhṛṣat

{is} the decerning   ←   [9] dhṛṣat (noun N-Ac single)

mind   ←   [10] manaḥ (noun N-Ac single)  ←  manas

; the Asura   ←   [12] asuraḥ (noun M-N single)  ←  asura

having wide hearing {of the Truth}   ←   [11] bṛhat-śravāḥ (noun M-N single)  ←  bṛhacchravas

securely   ←   [13] barhaṇā (noun F-N single)  ←  barhaṇa

acts   ←   [14] kṛtaḥ (verb Present Active double 3rd)  ←  kṛ

in front   ←   [15] puraḥ (indeclinable word; adverb, preposition)  ←  puras

with {two} bright horses   ←   [16] hari-bhyām (noun M-I double)  ←  hari

; for   ←   [19] hi (indeclinable word; particle)

he {is}   ←   [20] saḥ (pronoun M-N single 3rd)  ←  sa

the Bull   ←   [17] vṛṣabhaḥ (noun M-N single)  ←  vṛṣabha

{and} the chariot   ←   [18] rathaḥ (noun M-N single)  ←  ratha

01.054.04   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.17.04    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.045   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

त्वं दि॒वो बृ॑ह॒तः सानु॑ कोप॒योऽव॒ त्मना॑ धृष॒ता शंब॑रं भिनत् ।

यन्मा॒यिनो॑ व्रं॒दिनो॑ मं॒दिना॑ धृ॒षच्छि॒तां गभ॑स्तिम॒शनिं॑ पृत॒न्यसि॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

त्वं दिवो बृहतः सानु कोपयोऽव त्मना धृषता शंबरं भिनत् ।

यन्मायिनो व्रंदिनो मंदिना धृषच्छितां गभस्तिमशनिं पृतन्यसि ॥

Samhita transliteration accented

tvám divó bṛhatáḥ sā́nu kopayó’va tmánā dhṛṣatā́ śámbaram bhinat ǀ

yánmāyíno vrandíno mandínā dhṛṣácchitā́m gábhastimaśánim pṛtanyási ǁ

Samhita transliteration nonaccented

tvam divo bṛhataḥ sānu kopayo’va tmanā dhṛṣatā śambaram bhinat ǀ

yanmāyino vrandino mandinā dhṛṣacchitām gabhastimaśanim pṛtanyasi ǁ

Padapatha Devanagari Accented

त्वम् । दि॒वः । बृ॒ह॒तः । सानु॑ । को॒प॒यः॒ । अव॑ । त्मना॑ । धृ॒ष॒ता । शम्ब॑रम् । भि॒न॒त् ।

यत् । मा॒यिनः॑ । व्र॒न्दिनः॑ । म॒न्दिना॑ । धृ॒षत् । शि॒ताम् । गभ॑स्तिम् । अ॒शनि॑म् । पृ॒त॒न्यसि॑ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

त्वम् । दिवः । बृहतः । सानु । कोपयः । अव । त्मना । धृषता । शम्बरम् । भिनत् ।

यत् । मायिनः । व्रन्दिनः । मन्दिना । धृषत् । शिताम् । गभस्तिम् । अशनिम् । पृतन्यसि ॥

Padapatha transliteration accented

tvám ǀ diváḥ ǀ bṛhatáḥ ǀ sā́nu ǀ kopayaḥ ǀ áva ǀ tmánā ǀ dhṛṣatā́ ǀ śámbaram ǀ bhinat ǀ

yát ǀ māyínaḥ ǀ vrandínaḥ ǀ mandínā ǀ dhṛṣát ǀ śitā́m ǀ gábhastim ǀ aśánim ǀ pṛtanyási ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

tvam ǀ divaḥ ǀ bṛhataḥ ǀ sānu ǀ kopayaḥ ǀ ava ǀ tmanā ǀ dhṛṣatā ǀ śambaram ǀ bhinat ǀ

yat ǀ māyinaḥ ǀ vrandinaḥ ǀ mandinā ǀ dhṛṣat ǀ śitām ǀ gabhastim ǀ aśanim ǀ pṛtanyasi ǁ

interlinear translation

Wrathful, thou piercedst Shambara  by discerning  thyself from the summit of the vast  Heaven , when, with the intoxicating {soma}, by bright hand- lightning  {thou} assailest discerningly  the makers of {false} maya  becoming soft.

Translation — Padapatha — Grammar

Wrathful   ←   [5] kopayaḥ (Participle M-N single Present Middle)  ←  kup

thou   ←   [1] tvam (pronoun M-N single 2nd)  ←  tva

piercedst   ←   [6] ava (indeclinable word; adverb); [10] bhinat = abhinat (verb Imperfect Active single 2nd)  ←  bhid

Shambara   ←   [9] śambaram (noun M-Ac single)  ←  śambara

by discerning   ←   [8] dhṛṣatā (noun M-I single)  ←  dhṛṣat

thyself   ←   [7] tmanā (noun M-I single)  ←  tman

from the summit   ←   [4] sānu = sānum (noun M-Ac single)

of the vast   ←   [3] bṛhataḥ (noun M-G single)  ←  bṛhat

Heaven   ←   [2] divaḥ (noun M-G single)  ←  div

when   ←   [11] yat (indeclinable word; pronoun)  ←  yad

with the intoxicating {soma}   ←   [14] mandinā (noun M-I single)  ←  mandin

by bright   ←   [16] śitām (noun F-Ac single)  ←  śita

hand-   ←   [17] gabhastim (noun M-Ac single)  ←  gabhasti

lightning   ←   [18] aśanim (noun F-Ac single)  ←  aśani

{thou}   ←   [19] pṛtanyasi (verb Present Active single 2nd)  ←  pṛtanya

assailest   ←   [19] pṛtanyasi (verb Present Active single 2nd)  ←  pṛtanya

discerningly   ←   [15] dhṛṣat (indeclinable word; adverb)

the makers of {false} maya   ←   [12] māyinaḥ (noun M-Ac plural)  ←  māyin

becoming soft   ←   [13] vrandinaḥ (noun M-Ac plural)  ←  vrandin

01.054.05   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.17.05    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.046   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

नि यद्वृ॒णक्षि॑ श्वस॒नस्य॑ मू॒र्धनि॒ शुष्ण॑स्य चिद्व्रं॒दिनो॒ रोरु॑व॒द्वना॑ ।

प्रा॒चीने॑न॒ मन॑सा ब॒र्हणा॑वता॒ यद॒द्या चि॑त्कृ॒णवः॒ कस्त्वा॒ परि॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

नि यद्वृणक्षि श्वसनस्य मूर्धनि शुष्णस्य चिद्व्रंदिनो रोरुवद्वना ।

प्राचीनेन मनसा बर्हणावता यदद्या चित्कृणवः कस्त्वा परि ॥

Samhita transliteration accented

ní yádvṛṇákṣi śvasanásya mūrdháni śúṣṇasya cidvrandíno róruvadvánā ǀ

prācī́nena mánasā barháṇāvatā yádadyā́ citkṛṇávaḥ kástvā pári ǁ

Samhita transliteration nonaccented

ni yadvṛṇakṣi śvasanasya mūrdhani śuṣṇasya cidvrandino roruvadvanā ǀ

prācīnena manasā barhaṇāvatā yadadyā citkṛṇavaḥ kastvā pari ǁ

Padapatha Devanagari Accented

नि । यत् । वृ॒णक्षि॑ । श्व॒स॒नस्य॑ । मू॒र्धनि॑ । शुष्ण॑स्य । चि॒त् । व्र॒न्दिनः॑ । रोरु॑वत् । वना॑ ।

प्रा॒चीने॑न । मन॑सा । ब॒र्हणा॑ऽवता । यत् । अ॒द्य । चि॒त् । कृ॒णवः॑ । कः । त्वा॒ । परि॑ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

नि । यत् । वृणक्षि । श्वसनस्य । मूर्धनि । शुष्णस्य । चित् । व्रन्दिनः । रोरुवत् । वना ।

प्राचीनेन । मनसा । बर्हणाऽवता । यत् । अद्य । चित् । कृणवः । कः । त्वा । परि ॥

Padapatha transliteration accented

ní ǀ yát ǀ vṛṇákṣi ǀ śvasanásya ǀ mūrdháni ǀ śúṣṇasya ǀ cit ǀ vrandínaḥ ǀ róruvat ǀ vánā ǀ

prācī́nena ǀ mánasā ǀ barháṇā-vatā ǀ yát ǀ adyá ǀ cit ǀ kṛṇávaḥ ǀ káḥ ǀ tvā ǀ pári ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

ni ǀ yat ǀ vṛṇakṣi ǀ śvasanasya ǀ mūrdhani ǀ śuṣṇasya ǀ cit ǀ vrandinaḥ ǀ roruvat ǀ vanā ǀ

prācīnena ǀ manasā ǀ barhaṇā-vatā ǀ yat ǀ adya ǀ cit ǀ kṛṇavaḥ ǀ kaḥ ǀ tvā ǀ pari ǁ

interlinear translation

When upon the head of hissing Shushna  {and} even of becoming soft, {thou} throwest down rustling trees , when even now, {if thou} doest {it again} with aspiring mighty mind, who {can stand} against thee?

Translation — Padapatha — Grammar

When   ←   [2] yat (indeclinable word; pronoun)  ←  yad

upon the head   ←   [5] mūrdhani (noun M-L single)  ←  mūrdhan

of hissing   ←   [4] śvasanasya (noun M-G single)  ←  śvasana

Shushna   ←   [6] śuṣṇasya (noun M-G single)  ←  śuṣṇa

{and} even   ←   [7] cit (indeclinable word; particle)

of becoming soft   ←   [8] vrandinaḥ (noun M-G single)  ←  vrandin

{thou} throwest down   ←   [1] ni (indeclinable word; adverb, preposition); [3] vṛṇakṣi (verb Present Active single 2nd)  ←  nivṛj

rustling   ←   [9] roruvat = roruvanti (Participle N-Ac plural)  ←  ru

trees   ←   [10] vanā = vanāni (noun N-Ac plural)  ←  vana

when   ←   [14] yat (indeclinable word; pronoun)  ←  yad

even   ←   [16] cit (indeclinable word; particle)

now   ←   [15] adya (indeclinable word; adverb)

{if thou} doest {it again}   ←   [17] kṛṇavaḥ (verb Subjunctive single 2nd)  ←  kṛ

with aspiring   ←   [11] prācīnena (noun N-I single)  ←  prācīna

mighty   ←   [13] barhaṇā-vatā (noun N-I single)  ←  barhaṇāvat

mind   ←   [12] manasā (noun N-I single)  ←  manas

who   ←   [18] kaḥ (pronoun M-N single)  ←  ka

{can stand} against   ←   [20] pari (indeclinable word; adverb, preposition)

thee   ←   [19] tvā (pronoun Ac single 2nd)  ←  tva

01.054.06   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.01    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.047   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

त्वमा॑विथ॒ नर्यं॑ तु॒र्वशं॒ यदुं॒ त्वं तु॒र्वीतिं॑ व॒य्यं॑ शतक्रतो ।

त्वं रथ॒मेत॑शं॒ कृत्व्ये॒ धने॒ त्वं पुरो॑ नव॒तिं दं॑भयो॒ नव॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

त्वमाविथ नर्यं तुर्वशं यदुं त्वं तुर्वीतिं वय्यं शतक्रतो ।

त्वं रथमेतशं कृत्व्ये धने त्वं पुरो नवतिं दंभयो नव ॥

Samhita transliteration accented

tvámāvitha náryam turváśam yádum tvám turvī́tim vayyám śatakrato ǀ

tvám ráthamétaśam kṛ́tvye dháne tvám púro navatím dambhayo náva ǁ

Samhita transliteration nonaccented

tvamāvitha naryam turvaśam yadum tvam turvītim vayyam śatakrato ǀ

tvam rathametaśam kṛtvye dhane tvam puro navatim dambhayo nava ǁ

Padapatha Devanagari Accented

त्वम् । आ॒वि॒थ॒ । नर्य॑म् । तु॒र्वश॑म् । यदु॑म् । त्वम् । तु॒र्वीति॑म् । व॒य्य॑म् । श॒त॒क्र॒तो॒ इति॑ शतऽक्रतो ।

त्वम् । रथ॑म् । एत॑शम् । कृत्व्ये॑ । धने॑ । त्वम् । पुरः॑ । न॒व॒तिम् । द॒म्भ॒यः॒ । नव॑ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

त्वम् । आविथ । नर्यम् । तुर्वशम् । यदुम् । त्वम् । तुर्वीतिम् । वय्यम् । शतक्रतो इति शतऽक्रतो ।

त्वम् । रथम् । एतशम् । कृत्व्ये । धने । त्वम् । पुरः । नवतिम् । दम्भयः । नव ॥

Padapatha transliteration accented

tvám ǀ āvitha ǀ náryam ǀ turváśam ǀ yádum ǀ tvám ǀ turvī́tim ǀ vayyám ǀ śatakrato íti śata-krato ǀ

tvám ǀ rátham ǀ étaśam ǀ kṛ́tvye ǀ dháne ǀ tvám ǀ púraḥ ǀ navatím ǀ dambhayaḥ ǀ náva ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

tvam ǀ āvitha ǀ naryam ǀ turvaśam ǀ yadum ǀ tvam ǀ turvītim ǀ vayyam ǀ śatakrato iti śata-krato ǀ

tvam ǀ ratham ǀ etaśam ǀ kṛtvye ǀ dhane ǀ tvam ǀ puraḥ ǀ navatim ǀ dambhayaḥ ǀ nava ǁ

interlinear translation

Thou hast increased strong  Turushvara , Yadu , thouTurviti (the swift traveller) Vayya (companion), O thou of hundredfold will , thou {art} the chariot , the shining Horse  at apt for {the Vedic} work wealth , thou destroyedst ninety nine strongholds .

Translation — Padapatha — Grammar

Thou   ←   [1] tvam (pronoun M-N single 2nd)  ←  tva

hast increased   ←   [2] āvitha (verb Perfect Active single 2nd)  ←  av

strong   ←   [3] naryam (noun M-Ac single)  ←  narya

Turushvara   ←   [4] turvaśam (noun M-Ac single)  ←  turvaśa

Yadu   ←   [5] yadum (noun M-Ac single)  ←  yadu

thou   ←   [6] tvam (pronoun M-N single 2nd)  ←  tva

Turviti (the swift traveller)   ←   [7] turvītim (noun M-Ac single)  ←  turvīti

Vayya (companion)   ←   [8] vayyam (noun M-Ac single)  ←  vayya

O thou of hundredfold will   ←   [9] śatakrato iti śata-krato (noun M-V single)  ←  śatakratu

thou   ←   [10] tvam (pronoun M-N single 2nd)  ←  tva

{art} the chariot   ←   [11] ratham (noun M-Ac single)  ←  ratha

the shining Horse   ←   [12] etaśam (noun M-Ac single)  ←  etaśa

at apt for {the Vedic} work   ←   [13] kṛtvye (noun N-L single)  ←  kṛtvya

wealth   ←   [14] dhane (noun N-L single)  ←  dhana

thou   ←   [15] tvam (pronoun M-N single 2nd)  ←  tva

destroyedst   ←   [18] dambhayaḥ = adambhaḥ (verb Imperfect Active single 2nd)  ←  dambh

ninety   ←   [17] navatim (noun F-Ac single)  ←  navati

nine   ←   [19] nava (number N plural)

strongholds   ←   [16] puraḥ (noun F-Ac plural)  ←  pur

01.054.07   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.02    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.048   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

स घा॒ राजा॒ सत्प॑तिः शूशुव॒ज्जनो॑ रा॒तह॑व्यः॒ प्रति॒ यः शास॒मिन्व॑ति ।

उ॒क्था वा॒ यो अ॑भिगृ॒णाति॒ राध॑सा॒ दानु॑रस्मा॒ उप॑रा पिन्वते दि॒वः ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

स घा राजा सत्पतिः शूशुवज्जनो रातहव्यः प्रति यः शासमिन्वति ।

उक्था वा यो अभिगृणाति राधसा दानुरस्मा उपरा पिन्वते दिवः ॥

Samhita transliteration accented

sá ghā rā́jā sátpatiḥ śūśuvajjáno rātáhavyaḥ práti yáḥ śā́samínvati ǀ

ukthā́ vā yó abhigṛṇā́ti rā́dhasā dā́nurasmā úparā pinvate diváḥ ǁ

Samhita transliteration nonaccented

sa ghā rājā satpatiḥ śūśuvajjano rātahavyaḥ prati yaḥ śāsaminvati ǀ

ukthā vā yo abhigṛṇāti rādhasā dānurasmā uparā pinvate divaḥ ǁ

Padapatha Devanagari Accented

सः । घ॒ । राजा॑ । सत्ऽप॑तिः । शू॒शु॒व॒त् । जनः॑ । रा॒तऽह॑व्यः । प्रति॑ । यः । शास॑म् । इन्व॑ति ।

उ॒क्था । वा॒ । यः । अ॒भि॒ऽगृ॒णाति॑ । राध॑सा । दानुः॑ । अ॒स्मै॒ । उप॑रा । पि॒न्व॒ते॒ । दि॒वः ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

सः । घ । राजा । सत्ऽपतिः । शूशुवत् । जनः । रातऽहव्यः । प्रति । यः । शासम् । इन्वति ।

उक्था । वा । यः । अभिऽगृणाति । राधसा । दानुः । अस्मै । उपरा । पिन्वते । दिवः ॥

Padapatha transliteration accented

sáḥ ǀ gha ǀ rā́jā ǀ sát-patiḥ ǀ śūśuvat ǀ jánaḥ ǀ rātá-havyaḥ ǀ práti ǀ yáḥ ǀ śā́sam ǀ ínvati ǀ

ukthā́ ǀ vā ǀ yáḥ ǀ abhi-gṛṇā́ti ǀ rā́dhasā ǀ dā́nuḥ ǀ asmai ǀ úparā ǀ pinvate ǀ diváḥ ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

saḥ ǀ gha ǀ rājā ǀ sat-patiḥ ǀ śūśuvat ǀ janaḥ ǀ rāta-havyaḥ ǀ prati ǀ yaḥ ǀ śāsam ǀ invati ǀ

ukthā ǀ vā ǀ yaḥ ǀ abhi-gṛṇāti ǀ rādhasā ǀ dānuḥ ǀ asmai ǀ uparā ǀ pinvate ǀ divaḥ ǁ

interlinear translation

He, verily, King, Lord of beings, increased the race, in return receiving oblations, who has power over teaching or who accepts utterances by wealth for him upper  prosperity of Heaven  swells.

Translation — Padapatha — Grammar

He   ←   [1] saḥ (pronoun M-N single 3rd)  ←  sa

verily   ←   [2] gha (indeclinable word; adverb)

King   ←   [3] rājā (noun M-N single)  ←  rājan

Lord of beings   ←   [4] sat-patiḥ (noun M-N single)  ←  satpati

increased   ←   [5] śūśuvat = aśūśavat (verb Aorist Active single 3rd)  ←  śvi

the race   ←   [6] janaḥ (noun N-Ac single)  ←  janas

in return   ←   [8] prati (indeclinable word; adverb, preposition)

receiving oblations   ←   [7] rāta-havyaḥ (noun M-N single)  ←  rātahavya

who   ←   [9] yaḥ (pronoun M-N single)  ←  yad

has power over   ←   [11] invati (verb Present Active single 3rd)  ←  inv

teaching   ←   [10] śāsam (noun F-Ac single)  ←  śās

or   ←   [13] vā (indeclinable word; copulative)

who   ←   [14] yaḥ (pronoun M-N single)  ←  yad

accepts   ←   [15] abhi-gṛṇāti (verb Present Active single 3rd)  ←  abhigṝ

utterances   ←   [12] ukthā = ukthāni (noun N-Ac plural)  ←  uktha

by wealth   ←   [16] rādhasā (noun N-I single)  ←  rādhas

for him   ←   [18] asmai (pronoun M-D single)  ←  idam

upper   ←   [19] uparā (noun F-N single)  ←  upara

prosperity   ←   [17] dānuḥ (noun F-N single)  ←  dānu

of Heaven   ←   [21] divaḥ (noun M-G single)  ←  div

swells   ←   [20] pinvate (verb Present Middle single 3rd)  ←  pinv

01.054.08   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.03    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.049   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

अस॑मं क्ष॒त्रमस॑मा मनी॒षा प्र सो॑म॒पा अप॑सा संतु॒ नेमे॑ ।

ये त॑ इंद्र द॒दुषो॑ व॒र्धयं॑ति॒ महि॑ क्ष॒त्रं स्थवि॑रं॒ वृष्ण्यं॑ च ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

असमं क्षत्रमसमा मनीषा प्र सोमपा अपसा संतु नेमे ।

ये त इंद्र ददुषो वर्धयंति महि क्षत्रं स्थविरं वृष्ण्यं च ॥

Samhita transliteration accented

ásamam kṣatrámásamā manīṣā́ prá somapā́ ápasā santu néme ǀ

yé ta indra dadúṣo vardháyanti máhi kṣatrám stháviram vṛ́ṣṇyam ca ǁ

Samhita transliteration nonaccented

asamam kṣatramasamā manīṣā pra somapā apasā santu neme ǀ

ye ta indra daduṣo vardhayanti mahi kṣatram sthaviram vṛṣṇyam ca ǁ

Padapatha Devanagari Accented

अस॑मम् । क्ष॒त्रम् । अस॑मा । म॒नी॒षा । प्र । सो॒म॒ऽपाः । अप॑सा । स॒न्तु॒ । नेमे॑ ।

ये । ते॒ । इ॒न्द्र॒ । द॒दुषः॑ । व॒र्धय॑न्ति । महि॑ । क्ष॒त्रम् । स्थवि॑रम् । वृष्ण्य॑म् । च॒ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

असमम् । क्षत्रम् । असमा । मनीषा । प्र । सोमऽपाः । अपसा । सन्तु । नेमे ।

ये । ते । इन्द्र । ददुषः । वर्धयन्ति । महि । क्षत्रम् । स्थविरम् । वृष्ण्यम् । च ॥

Padapatha transliteration accented

ásamam ǀ kṣatrám ǀ ásamā ǀ manīṣā́ ǀ prá ǀ soma-pā́ḥ ǀ ápasā ǀ santu ǀ néme ǀ

yé ǀ te ǀ indra ǀ dadúṣaḥ ǀ vardháyanti ǀ máhi ǀ kṣatrám ǀ stháviram ǀ vṛ́ṣṇyam ǀ ca ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

asamam ǀ kṣatram ǀ asamā ǀ manīṣā ǀ pra ǀ soma-pāḥ ǀ apasā ǀ santu ǀ neme ǀ

ye ǀ te ǀ indra ǀ daduṣaḥ ǀ vardhayanti ǀ mahi ǀ kṣatram ǀ sthaviram ǀ vṛṣṇyam ǀ ca ǁ

interlinear translation

The unequalled might, the unequalled mind; O soma-drinker , {due to} the {Vedic} work  let {them} be above who increase thy, O Indra , of the giver, great force and steadfast bull strength.

Translation — Padapatha — Grammar

The unequalled   ←   [1] asamam (noun N-N single)  ←  asama

might   ←   [2] kṣatram (noun N-N single)  ←  kṣatra

the unequalled   ←   [3] asamā (noun F-N single)  ←  asama

mind   ←   [4] manīṣā (noun F-N single)

; O soma-drinker   ←   [6] soma-pāḥ (noun M-V single)  ←  somapā

{due to} the {Vedic} work   ←   [7] apasā (noun N-I single)  ←  apas

let {them}   ←   [8] santu (verb Present Imperative Active plural 3rd)  ←  as

be   ←   [8] santu (verb Present Imperative Active plural 3rd)  ←  as

above   ←   [9] neme (noun M-L single)  ←  nema

who   ←   [10] ye (pronoun M-N plural)  ←  yad

increase   ←   [14] vardhayanti (verb Present Active plural 3rd)  ←  vṛdh

thy   ←   [11] te (pronoun G single 2nd)  ←  tva

O Indra   ←   [12] indra (noun M-V single)

of the giver   ←   [13] daduṣaḥ (indeclinable word; participle M-G single)  ←  dā

great   ←   [15] mahi (noun N-Ac single)

force   ←   [16] kṣatram (noun N-Ac single)  ←  kṣatra

and   ←   [19] ca (indeclinable word; copulative)

steadfast   ←   [17] sthaviram (noun M-Ac single)  ←  sthavira

bull strength   ←   [18] vṛṣṇyam (noun M-Ac single)  ←  vṛṣṇya

01.054.09   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.04    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.050   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

तुभ्येदे॒ते ब॑हु॒ला अद्रि॑दुग्धाश्चमू॒षद॑श्चम॒सा इं॑द्र॒पानाः॑ ।

व्य॑श्नुहि त॒र्पया॒ काम॑मेषा॒मथा॒ मनो॑ वसु॒देया॑य कृष्व ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

तुभ्येदेते बहुला अद्रिदुग्धाश्चमूषदश्चमसा इंद्रपानाः ।

व्यश्नुहि तर्पया काममेषामथा मनो वसुदेयाय कृष्व ॥

Samhita transliteration accented

túbhyédeté bahulā́ ádridugdhāścamūṣádaścamasā́ indrapā́nāḥ ǀ

vyáśnuhi tarpáyā kā́mameṣāmáthā máno vasudéyāya kṛṣva ǁ

Samhita transliteration nonaccented

tubhyedete bahulā adridugdhāścamūṣadaścamasā indrapānāḥ ǀ

vyaśnuhi tarpayā kāmameṣāmathā mano vasudeyāya kṛṣva ǁ

Padapatha Devanagari Accented

तुभ्य॑ । इत् । ए॒ते । ब॒हु॒लाः । अद्रि॑ऽदुग्धाः । च॒मू॒ऽसदः॑ । च॒म॒साः । इ॒न्द्र॒ऽपानाः॑ ।

वि । अ॒श्नु॒हि॒ । त॒र्पय॑ । काम॑म् । ए॒षा॒म् । अथ॑ । मनः॑ । व॒सु॒ऽदेया॑य । कृ॒ष्व॒ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

तुभ्य । इत् । एते । बहुलाः । अद्रिऽदुग्धाः । चमूऽसदः । चमसाः । इन्द्रऽपानाः ।

वि । अश्नुहि । तर्पय । कामम् । एषाम् । अथ । मनः । वसुऽदेयाय । कृष्व ॥

Padapatha transliteration accented

túbhya ǀ ít ǀ eté ǀ bahulā́ḥ ǀ ádri-dugdhāḥ ǀ camū-sádaḥ ǀ camasā́ḥ ǀ indra-pā́nāḥ ǀ

ví ǀ aśnuhi ǀ tarpáya ǀ kā́mam ǀ eṣām ǀ átha ǀ mánaḥ ǀ vasu-déyāya ǀ kṛṣva ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

tubhya ǀ it ǀ ete ǀ bahulāḥ ǀ adri-dugdhāḥ ǀ camū-sadaḥ ǀ camasāḥ ǀ indra-pānāḥ ǀ

vi ǀ aśnuhi ǀ tarpaya ǀ kāmam ǀ eṣām ǀ atha ǀ manaḥ ǀ vasu-deyāya ǀ kṛṣva ǁ

interlinear translation

These abundant pressed out by stones {somas} , lying in vessel , cups  apt for Indra’s drink, indeed {they are prepared} for thee: do fulfil, do satisfy their desire, then make {thy} mind for the giving of wealth .

Translation — Padapatha — Grammar

These   ←   [3] ete (noun M-N plural)  ←  etad

abundant   ←   [4] bahulāḥ (noun M-N plural)  ←  bahula

pressed out by stones {somas}   ←   [5] adri-dugdhāḥ (noun M-N plural)  ←  adridugdha

lying in vessel   ←   [6] camū-sadaḥ (noun M-N plural)  ←  camūṣad

cups   ←   [7] camasāḥ (noun M-N plural)  ←  camasa

apt for Indra’s drink   ←   [8] indra-pānāḥ (noun M-N plural)  ←  indrapāna

indeed   ←   [2] it (indeclinable word; particle)  ←  id

{they are prepared} for thee   ←   [1] tubhya (pronoun D single 2nd)  ←  tva

do fulfil   ←   [9] vi (indeclinable word; adverb); [10] aśnuhi (verb Present Imperative Active single 2nd)  ←  aś

do satisfy   ←   [9] vi (indeclinable word; adverb); [11] tarpaya = tṛpya (verb Imperative Active single 2nd)  ←  tṛp

their   ←   [13] eṣām (pronoun M-G plural)  ←  iyam

desire   ←   [12] kāmam (noun M-Ac single)  ←  kāma

then   ←   [14] atha (indeclinable word; adverb)

make   ←   [17] kṛṣva (verb Aorist root Imperative Middle single 2nd)  ←  kṛ

{thy} mind   ←   [15] manaḥ (noun N-Ac single)  ←  manas

for the giving of wealth   ←   [16] vasu-deyāya (noun N-D single)  ←  vasudeya

01.054.10   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.05    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.051   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

अ॒पाम॑तिष्ठद्ध॒रुण॑ह्वरं॒ तमो॒ऽंतर्वृ॒त्रस्य॑ ज॒ठरे॑षु॒ पर्व॑तः ।

अ॒भीमिंद्रो॑ न॒द्यो॑ व॒व्रिणा॑ हि॒ता विश्वा॑ अनु॒ष्ठाः प्र॑व॒णेषु॑ जिघ्नते ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

अपामतिष्ठद्धरुणह्वरं तमोऽंतर्वृत्रस्य जठरेषु पर्वतः ।

अभीमिंद्रो नद्यो वव्रिणा हिता विश्वा अनुष्ठाः प्रवणेषु जिघ्नते ॥

Samhita transliteration accented

apā́matiṣṭhaddharúṇahvaram támo’ntárvṛtrásya jaṭháreṣu párvataḥ ǀ

abhī́míndro nadyó vavríṇā hitā́ víśvā anuṣṭhā́ḥ pravaṇéṣu jighnate ǁ

Samhita transliteration nonaccented

apāmatiṣṭhaddharuṇahvaram tamo’ntarvṛtrasya jaṭhareṣu parvataḥ ǀ

abhīmindro nadyo vavriṇā hitā viśvā anuṣṭhāḥ pravaṇeṣu jighnate ǁ

Padapatha Devanagari Accented

अ॒पाम् । अ॒ति॒ष्ठ॒त् । ध॒रुण॑ऽह्वरम् । तमः॑ । अ॒न्तः । वृ॒त्रस्य॑ । ज॒ठरे॑षु । पर्व॑तः ।

अ॒भि । ई॒म् । इन्द्रः॑ । न॒द्यः॑ । व॒व्रिणा॑ । हि॒ताः । विश्वाः॑ । अ॒नु॒ऽस्थाः । प्र॒व॒णेषु॑ । जि॒घ्न॒ते॒ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

अपाम् । अतिष्ठत् । धरुणऽह्वरम् । तमः । अन्तः । वृत्रस्य । जठरेषु । पर्वतः ।

अभि । ईम् । इन्द्रः । नद्यः । वव्रिणा । हिताः । विश्वाः । अनुऽस्थाः । प्रवणेषु । जिघ्नते ॥

Padapatha transliteration accented

apā́m ǀ atiṣṭhat ǀ dharúṇa-hvaram ǀ támaḥ ǀ antáḥ ǀ vṛtrásya ǀ jaṭháreṣu ǀ párvataḥ ǀ

abhí ǀ īm ǀ índraḥ ǀ nadyáḥ ǀ vavríṇā ǀ hitā́ḥ ǀ víśvāḥ ǀ anu-sthā́ḥ ǀ pravaṇéṣu ǀ jighnate ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

apām ǀ atiṣṭhat ǀ dharuṇa-hvaram ǀ tamaḥ ǀ antaḥ ǀ vṛtrasya ǀ jaṭhareṣu ǀ parvataḥ ǀ

abhi ǀ īm ǀ indraḥ ǀ nadyaḥ ǀ vavriṇā ǀ hitāḥ ǀ viśvāḥ ǀ anu-sthāḥ ǀ pravaṇeṣu ǀ jighnate ǁ

interlinear translation

The darkness stood, the receptacle of Waters , the mountain {was}  within belly of Vritra . Now Indra  pushes on down the slopes  one by one all the rivers , withheld by the cover .

Translation — Padapatha — Grammar

The darkness   ←   [4] tamaḥ (noun N-N single)  ←  tamas

stood   ←   [2] atiṣṭhat (verb Imperfect Active single 3rd)  ←  sthā

the receptacle   ←   [3] dharuṇa-hvaram (noun N-N single)  ←  dharuṇahvara

of Waters   ←   [1] apām (noun F-G plural)  ←  ap

the mountain {was}   ←   [8] parvataḥ (noun M-N single)  ←  parvata

within   ←   [5] antaḥ (indeclinable word; adverb)  ←  antar

belly   ←   [7] jaṭhareṣu (noun N-L plural)  ←  jaṭhara

of Vritra   ←   [6] vṛtrasya (noun M-G single)  ←  vṛtra

Now   ←   [10] īm (indeclinable word; particle)

Indra   ←   [11] indraḥ (noun M-N single)  ←  indra

pushes on   ←   [9] abhi (indeclinable word; preposition); [18] jighnate = hanate (verb Present Middle single 3rd)  ←  han

down the slopes   ←   [17] pravaṇeṣu (noun M-L plural)  ←  pravaṇa

one by one   ←   [16] anu-sthāḥ (noun F-Ac plural)  ←  anuṣṭhā

all   ←   [15] viśvāḥ (noun F-Ac plural)  ←  viśva

the rivers   ←   [12] nadyaḥ (noun F-Ac plural)  ←  nadī

withheld   ←   [14] hitāḥ (noun F-Ac plural)  ←  hita

by the cover   ←   [13] vavriṇā (noun M-I single)  ←  vavri

01.054.11   (Mandala. Sukta. Rik)

1.4.18.06    (Ashtaka. Adhyaya. Varga. Rik)

1.10.052   (Mandala. Anuvaka. Rik)

Samhita Devanagari Accented

स शेवृ॑ध॒मधि॑ धा द्यु॒म्नम॒स्मे महि॑ क्ष॒त्रं ज॑ना॒षाळिं॑द्र॒ तव्यं॑ ।

रक्षा॑ च नो म॒घोनः॑ पा॒हि सू॒रीन्रा॒ये च॑ नः स्वप॒त्या इ॒षे धाः॑ ॥

Samhita Devanagari Nonaccented

स शेवृधमधि धा द्युम्नमस्मे महि क्षत्रं जनाषाळिंद्र तव्यं ।

रक्षा च नो मघोनः पाहि सूरीन्राये च नः स्वपत्या इषे धाः ॥

Samhita transliteration accented

sá śévṛdhamádhi dhā dyumnámasmé máhi kṣatrám janāṣā́ḷindra távyam ǀ

rákṣā ca no maghónaḥ pāhí sūrī́nrāyé ca naḥ svapatyā́ iṣé dhāḥ ǁ

Samhita transliteration nonaccented

sa śevṛdhamadhi dhā dyumnamasme mahi kṣatram janāṣāḷindra tavyam ǀ

rakṣā ca no maghonaḥ pāhi sūrīnrāye ca naḥ svapatyā iṣe dhāḥ ǁ

Padapatha Devanagari Accented

सः । शेऽवृ॑धम् । अधि॑ । धाः॒ । द्यु॒म्नम् । अ॒स्मे इति॑ । महि॑ । क्ष॒त्रम् । ज॒ना॒षाट् । इ॒न्द्र॒ । तव्य॑म् ।

रक्ष॑ । च॒ । नः॒ । म॒घोनः॑ । पा॒हि । सू॒रीन् । रा॒ये । च॒ । नः॒ । सु॒ऽअ॒प॒त्यै । इ॒षे । धाः॒ ॥

Padapatha Devanagari Nonaccented

सः । शेऽवृधम् । अधि । धाः । द्युम्नम् । अस्मे इति । महि । क्षत्रम् । जनाषाट् । इन्द्र । तव्यम् ।

रक्ष । च । नः । मघोनः । पाहि । सूरीन् । राये । च । नः । सुऽअपत्यै । इषे । धाः ॥

Padapatha transliteration accented

sáḥ ǀ śé-vṛdham ǀ ádhi ǀ dhāḥ ǀ dyumnám ǀ asmé íti ǀ máhi ǀ kṣatrám ǀ janāṣā́ṭ ǀ indra ǀ távyam ǀ

rákṣa ǀ ca ǀ naḥ ǀ maghónaḥ ǀ pāhí ǀ sūrī́n ǀ rāyé ǀ ca ǀ naḥ ǀ su-apatyái ǀ iṣé ǀ dhāḥ ǁ

Padapatha transliteration nonaccented

saḥ ǀ śe-vṛdham ǀ adhi ǀ dhāḥ ǀ dyumnam ǀ asme iti ǀ mahi ǀ kṣatram ǀ janāṣāṭ ǀ indra ǀ tavyam ǀ

rakṣa ǀ ca ǀ naḥ ǀ maghonaḥ ǀ pāhi ǀ sūrīn ǀ rāye ǀ ca ǀ naḥ ǀ su-apatyai ǀ iṣe ǀ dhāḥ ǁ

interlinear translation

Thou do hold in us from above the illumination {of the Truth}  increasing happy peace, the great strong might, O Indra , O overpowering for men , and do guard for us the ones possessing plenitudes , do protect illumined seers  and do establish us for the wealth , for the goog offspring , for the impelling force.

Translation — Padapatha — Grammar

Thou   ←   [1] saḥ (pronoun M-N single 3rd)  ←  sa

do hold   ←   [4] dhāḥ (verb Aorist Injunctive Imperative Active single 2nd)  ←  dhā

in us   ←   [6] asme iti (pronoun L plural 1st)  ←  vayam

from above   ←   [3] adhi (indeclinable word; adverb, preposition)

the illumination {of the Truth}   ←   [5] dyumnam (noun N-Ac single)  ←  dyumna

increasing happy peace   ←   [2] śe-vṛdham (noun N-Ac single)  ←  śevṛdha

the great   ←   [7] mahi (noun N-Ac single)

strong   ←   [11] tavyam (noun M-Ac single)  ←  tavya

might   ←   [8] kṣatram (noun N-Ac single)  ←  kṣatra

O Indra   ←   [10] indra (noun M-V single)

O overpowering for men   ←   [9] janāṣāṭ (noun M-N single)  ←  janāṣah

and   ←   [13] ca (indeclinable word; copulative)

do guard   ←   [12] rakṣa (verb Present Imperative Active single 2nd)  ←  rakṣ

for us   ←   [14] naḥ (pronoun D plural 1st)  ←  vayam

the ones possessing plenitudes   ←   [15] maghonaḥ (noun M-Ac plural)  ←  maghavan

do protect   ←   [16] pāhi (verb Present Imperative Active single 2nd)  ←  pā

illumined seers   ←   [17] sūrīn (noun M-Ac plural)  ←  sūri

and   ←   [19] ca (indeclinable word; copulative)

do establish   ←   [23] dhāḥ (verb Aorist Injunctive Imperative Active single 2nd)  ←  dhā

us   ←   [20] naḥ (pronoun Ac plural 1st)  ←  vayam

for the wealth   ←   [18] rāye (noun M-D single)  ←  rai

for the goog offspring   ←   [21] su-apatyai = svapatyāya (noun N-D single)  ←  svapatya

for the impelling force   ←   [22] iṣe (noun F-D single)  ←  iṣ

in Russian

 30.11.2020 

Please, start with Introduction

Without knowledge of some things, reading Rigveda will be unproductive. We strongly recommend that you begin your acquaintance with Rigveda by reading the Introduction.